
Sprawdź jak wpływa na Ciebie stres – Test Samooceny.
Żyjemy w czasach kiedy o stresie mówi się tak dużo i tak często, że w moim odczuciu jego prawdziwe znaczenie dla zdrowia zaczyna w potocznym rozumieniu już się dewaluować… Każdy z nas ma przynajmniej podstawową wiedzę o tym czym jest stres i że nie zawsze musi oznaczać dla nas coś niekorzystnego.
Umiarkowane dawki sytuacji stresowych mogą przynieść nam wiele dobrego – pobudzają do działania, pozwalają odkrywać i skuteczne wykorzystywać nasze mocne strony jak na przykład zdolność do kreatywnego myślenia czy lepszego wykonywania ważnych zadań. Umiarkowany poziom stresu nie tylko mobilizuje nasze zasoby mentalne. Na poziomie fizjologicznym pobudza system immunologiczny co pozwala organizmowi łatwiej uporać się z infekcjami. Taki stres nazywany dobrym stresem (eustres).
Co jednak dzieje się kiedy poziom stresu jest zbyt wysoki lub w umiarkowanym stresie trwamy zbyt długo?
Podobnie jak w przypadku wymienionych wyżej pozytywnych aspektów, przekroczenie pewnego progu wpływa, w tym przypadku bardzo niekorzystnie, na cały organizm. Dotyka zarówno czynności fizjologicznych organizmu jak i sfery emocjonalnej. Poza nieustannym poczuciem zmęczenia, wysoką wrażliwością na hałas lub intensywne dźwięki, osłabieniem koncentracji, problemami ze snem, pojawić się także mogą nietypowe dotąd dla danej osoby stany emocjonalne: nadmierna nerwowość, brak cierpliwości, ataki złości i wybuchy agresji czy różnego rodzaju lęki, którym towarzyszyć może poczucie osamotnienia i braku zrozumienia przez otoczenie.
Często pojawiają się zaburzenia łaknienia, nadmierny apetyt lub jego brak – i paradoksalnie im mniej jemy tym bardziej tyjemy, szczególnie w okolicy brzucha i tak zwanej „oponki”. Bóle głowy, dolegliwości jelitowe, różnego rodzaju napięcia w ciele, długo nie dające się zwalczyć infekcje – stają się codziennością, z którą niestety często uczymy się żyć albo zagłuszamy ją tabletkami. Tak działa na nas zbyt intensywny i wysoki poziom doświadczanego stresu, zwany złym stresem (dystres).
Skąd wiadomo czy granica pomiędzy tym co korzystne lub neutralne a tym co szkodliwe dla naszego organizmu została już przekroczona?
Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Głównie dlatego, że każdy z nas ma inną, sobie tylko właściwą kombinację cech osobowościowych, na które składa się między innymi: psychiczna odporność, reaktywność, doświadczenia życiowe, osobiste przekonania, aktualna kondycja psychofizyczna, wiek, płeć czy sposoby radzenia sobie z przeciwnościami losu lub stylem postrzegania świata. Każdy zapewne słyszał o typie osobowości A i B, o ekstrawertykach i introwertykach… Wszystkie te aspekty osobowościowe i temperamentalne tworzą z każdego z nas unikalną jednostkę, która na te same stresory zareagować może zupełnie odmiennie.
Jeśli mowa o stresorach czyli sytuacjach stresogennych to warto pamiętać, że trudne lub wymagające sytuacje jakich doświadczamy w życiu nie są jedynymi stresorami wpływającymi na nasze zdrowie. Nawet zmiana diety, fryzury, wakacyjny wyjazd za granicę, poznanie nowych ludzi, nie wspominając już o chorobach (nawet drobnych infekcjach) własnych lub kogoś z bliskiego otoczenia mogą stanowić bardzo istotny stresor dla Twojego organizmu.
Jeśli chcesz sprawdzić jakim typem osobowości jesteś i w jaki sposób doświadczany stres może wpływać na Ciebie, wykonaj poniższy test.
Przedstawione w parach stwierdzenia reprezentują ekstremalne wzory zachowań dla przeciwnych typów osobowości A i B. Zaznacz w którym miejscu 7-stopniowej skali umieścisz najwłaściwszą dla siebie odpowiedź, następnie zlicz punkty i przeczytaj wyniki poniżej.
Podczas oczekiwania na spotkanie lub na kelnera w restauracji rozsiadasz się wygodnie i relaksujesz | 1 2 3 4 5 6 7 | Czekanie wywołuje irytację i denerwujesz się z powodu zwłoki |
Bawisz się grami lub uprawiasz sport dla czystej zabawy, która jest ważniejsza niż wynik | 1 2 3 4 5 6 7 | Zawsze grasz by wygrać – nawet podczas rozgrywki z dziećmi |
Umiesz słuchać innych i zawsze czekasz aż powiedzą to, co zamierzali | 1 2 3 4 5 6 7 | Nie możesz się doczekać, by wtrącić swoje trzy grosze i często przerywasz innym lub kończysz za nich kwestię. |
Niczego nie robisz w pośpiechu, nawet wtedy „gdy się pali” i odczuwasz presję | 1 2 3 4 5 6 7 | Zawsze się śpieszysz, pragnąc jak najszybciej przejść do następnego punktu na Twojej liście zadań |
Poza pracą masz wiele zainteresowań i hobby | 1 2 3 4 5 6 7 | Praca ma zasadnicze znaczenie, często nawet kosztem wolnego czasu |
Masz zrównoważone życie towarzyskie i utrzymujesz regularne kontakty z szerokim kręgiem przyjaciół i rodziną | 1 2 3 4 5 6 7 | Twoje życie towarzyskie kręci się wokół spraw związanych z pracą i współpracownikami |
Wykonywana praca, podobnie jak pozycja zawodowa satysfakcjonują Cię | 1 2 3 4 5 6 7 | Przepełnia Cię żarliwa ambicja, szukasz szybkiego awansu zawodowego i perspektyw na rozwój kariery |
Jesteś ostrożnym i uprzejmym kierowcą, zawsze ustępujesz drogi innym pojazdom oraz pieszym | 1 2 3 4 5 6 7 | Jesteś agresywnym kierowcą, niecierpliwym wobec innych i żądnym jechać z przodu nawet za cenę podjęcia pewnego ryzyka |
Praca sama w sobie daje Ci satysfakcję | 1 2 3 4 5 6 7 | Zabiegasz o to aby być znanym i by Cię chwalono za dobrze wykonaną pracę |
Jesz wolno i delektujesz się każdym kęsem | 1 2 3 4 5 6 7 | Jesz szybko, często kończąc posiłek w momencie, gdy pozostali zjedli zaledwie połowę |
Szanujesz ludzi za to, jacy są, a nie za to, kim są i nigdy nie oceniasz ich na podstawie zajmowanego stanowiska, stanu posiadania lub zasobności ich konta bankowego | 1 2 3 4 5 6 7 | Mierzysz wartość własną oraz innych ludzi w kategoriach liczb: osiągnięciami zawodowymi, ilością pieniędzy itp. |
Żyjesz w zgodzie z własnymi odczuciami i potrafisz je właściwie wyrażać | 1 2 3 4 5 6 7 | Tłumisz swoje uczucia, dając im upust poprzez wybuchy złości, krytyczne uwagi i irytację |
Teraz zlicz swoje wyniki i odnajdź się w poniższych opisach:
Wynik 66-84: Ekstremalny typ A
Zamęczasz się, nastawiając się na silną rywalizację i ciągle dążąc do kontrolowania wszystkiego. Nieświadomość bycia spiętym powoduje, że niewiele robisz, by zmniejszyć stres, ale jeśli nie złagodzisz swojego postępowania, narazisz się na ryzyko chorób serca i innych problemów związanych ze stresem.
Wynik 48-65: Umiarkowany typ A
Obserwuj się i dbaj o to, by nie żyć na najwyższych obrotach. Wolny czas regularnie przeznaczaj na odprężenie i relaks.
Wynik 36-47: Zdrowy typ AB
Lubisz wyzwania, ale prowadzisz zrównoważone życie i nie pozwalasz, by napięcia Tobą rządziły. Zwróć uwagę na to, by zachowania typu A nie zaczęły dominować, gdy pojawią się sprzyjające okoliczności do realizacji ambitnych planów.
Wynik 18-35: Umiarkowany typ B
Masz zrelaksowany i zdrowy stosunek do życia i choroby związane ze stresem raczej Ci nie grożą.
Wynik 12-17: Ekstremalny typ B
Dzięki pogodzie i spokojowi ducha właściwie nie wiesz, co to stres. Związane z nim kłopoty masz z głowy.
Powyższy test samooceny pochodzi z książki: E. Brealey – „Pokonaj stres w 10 minut”